Αυτό το έγγραφο παρουσιάζει το πως η προσβασιμότητα του Ιστού εξαρτάται από διάφορα συστατικά στοιχεία που συνεργάζονται και πως κάποιες βελτιώσεις σε συγκεκριμένα συστατικά θα μπορούσαν να βελτιώσουν σημαντικά την προσβασιμότητα του Ιστού. Επίσης παρουσιάζει το πως αντιμετωπίζονται αυτά τα συστατικά από τις διάφορες τεχνικές οδηγίες της πρωτοβουλίας WAI.

Εισαγωγή

Για την προσβασιμότητα του Ιστού από άτομα με αναπηρία, σημαντική είναι η συνεργασία πολλών και διαφορετικών συστατικών της ανάπτυξης και της αλληλεπίδρασης με τον Ιστό. Τα συστατικά αυτά περιλαμβάνουν:

• περιεχόμενο - οι πληροφορίες μιας ιστοσελίδας ή εφαρμογής του Ιστού, όπως:
  • φυσικές πληροφορίες, όπως κείμενο, εικόνες και ήχοι
  • κώδικας ή σήμανση που ορίζει τη δομή, την παρουσίαση κτλ.
• πλοηγοί Ιστού, προγράμματα αναπαραγωγής πολυμέσων και άλλοι "πράκτορες χρήστη"
• υποστηρικτική τεχνολογία, σε ορισμένες περιπτώσεις - αναγνώστες οθόνης, εναλλακτικά πληκτρολόγια, διακόπτες, λογισμικό σάρωσης κτλ.
• χρηστών γνώσεις, εμπειρίες και σε ορισμένες περιπτώσεις προσαρμοστικές στρατηγικές χρησιμοποιώντας τον Ιστό
• υπεύθυνοι ανάπτυξης - σχεδιαστές, συντάκτες κώδικα, συντάκτες μεταξύ των οποίων υπεύθυνοι ανάπτυξης με αναπηρία και χρήστες που συνεισφέρουν περιεχόμενο
• εργαλεία σύνταξης - λογισμικό που δημιουργεί ιστοχώρους
• εργαλεία αξιολόγησης - εργαλεία αξιολόγησης της συμμόρφωσης με τις οδηγίες προσβασιμότητας του Ιστού, επικυρωτές HTML, επικυρωτές CSS κτλ.

Πώς σχετίζονται τα συστατικά στοιχεία

|Περιγραφή της εικόνας (ανοίγει νέο παράθυρο)

Οι υπεύθυνοι ανάπτυξης του Ιστού συνήθως χρησιμοποιούν εργαλεία σύνταξης και εργαλεία αξιολόγησης για να δημιουργήσουν το περιεχόμενο του Ιστού.

Τα άτομα ("χρήστες") χρησιμοποιούν πλοηγούς, προγράμματα αναπαραγωγής πολυμέσων, υποστηρικτική τεχνολογία ή "πράκτορες χρήστη" για να λάβουν και να αλληλεπιδράσουν με το περιεχόμενο.

Υπάρχουν σημαντικές αλληλεξαρτήσεις μεταξύ των συστατικών στοιχείων, επομένως τα συστατικά πρέπει να συνεργάζονται ομαλά προκειμένου να διασφαλιστεί η προσβασιμότητα του Ιστού. Για παράδειγμα, για εναλλακτικό κείμενο στις εικόνες:

• Οι τεχνικές προδιαγραφές επιλαμβάνονται του θέματος του εναλλακτικού κειμένου (για παράδειγμα, η HTML ορίζει την παράμετρο εναλλακτικού κειμένου (alt) του στοιχείου εικόνας (img))
• Οι οδηγίες της WAI - WCAG, ATAG και UAAG, που περιγράφονται παρακάτω (described below) - ορίζουν πώς θα υλοποιηθεί το εναλλακτικό κείμενο για την προσβασιμότητα στα διάφορα συστατικά.
• Οι υπεύθυνοι ανάπτυξης παρέχουν την κατάλληλη διατύπωση του εναλλακτικού κειμένου
• Τα εργαλεία σύνταξης επιτρέπουν, διευκολύνουν και προάγουν την παροχή εναλλακτικού κειμένου σε μια ιστοσελίδα
• Τα εργαλεία αξιολόγησης χρησιμοποιούνται για να διαπιστωθεί η ύπαρξη εναλλακτικού κειμένου
• Οι πράκτορες χρήστη παρέχουν ανθρώπινη και μηχανική διασύνδεση με το εναλλακτικό κείμενο
• Οι υποστηρικτικές τεχνολογίες παρέχουν ανθρώπινη διασύνδεση με το εναλλακτικό κείμενο με διάφορους τρόπους
• Οι χρήστες γνωρίζουν πώς θα λάβουν το εναλλακτικό κείμενο από τον πράκτορα χρήστη ή/και την υποστηρικτική τεχνολογία που χρησιμοποιούν ανάλογα με την περίσταση

Ο κύκλος υλοποίησης

Όταν τα χαρακτηριστικά προσβασιμότητας υλοποιούνται αποτελεσματικά σε ένα συστατικό στοιχείο, είναι πιθανότερο να μπορούν να υλοποιηθούν από τα υπόλοιπα συστατικά στοιχεία.

| Περιγραφή της εικόνας (ανοίγει νέο παράθυρο)

• Όταν οι πλοηγοί, τα προγράμματα αναπαραγωγής πολυμέσων, οι υποστηρικτικές τεχνολογίες και οι άλλοι πράκτορες χρήστη υποστηρίζουν ένα χαρακτηριστικό προσβασιμότητας, είναι πιθανότερο οι χρήστες να το ζητήσουν και οι υπεύθυνοι ανάπτυξης να το υλοποιήσουν στο περιεχόμενό τους.
• Όταν οι υπεύθυνοι ανάπτυξης επιθυμούν να υλοποιήσουν ένα χαρακτηριστικό προσβασιμότητας στο περιεχόμενό τους, είναι πιθανότερο να απαιτήσουν να είναι εύκολη η υλοποίηση από το εργαλείο συγγραφής τους.
• Όταν τα εργαλεία συγγραφής καθιστούν εύκολη την υλοποίηση ενός χαρακτηριστικού, είναι πιθανότερο ότι οι υπεύθυνοι ανάπτυξης θα το υλοποιήσουν στο περιεχόμενό τους.
• Όταν ένα χαρακτηριστικό προσβασιμότητας υλοποιείται στο μεγαλύτερο μέρος του περιεχομένου, είναι πιθανότερο ότι θα ζητηθεί από τους υπεύθυνους ανάπτυξης και τους χρήστες η υποστήριξή του από τους πράκτορες χρήστη.

Όταν ένα συστατικό στοιχείο είναι αδύναμο

Αν ένα χαρακτηριστικό προσβασιμότητας δεν υλοποιείται σε ένα συστατικό στοιχείο, δεν υπάρχουν πολλά κίνητρα για την υλοποίησή του από τα άλλα συστατικά στοιχεία, και επομένς δεν οδηγεί σε μια εμπειρία προσβασιμότητας για το χρήστη. Για παράδειγμα, οι υπεύθυνοι ανάπτυξης είναι απίθανο ότι θα υλοποιήσουν ένα χαρακτηριστικό προσβασιμότητας που δεν υποστηρίζεται από τα εργαλεία συγγραφής και το οποίο δεν υλοποιείται με συνεπή τρόπο από τους περισσότερους πλοηγούς ή τα περισσότερα εργαλεία υποστηρικτικής τεχνολογίας.

| Περιγραφή της εικόνας (ανοίγει νέο παράθυρο)

Αν ένα συστατικό στοιχείο δεν έχει ικανοποιητική υποστήριξη προσβασιμότητας, ορισμένες φορές άλλα συστατικά στοιχεία μπορούν να αναπληρώσουν αυτή την έλλειψη με έμμεσο τρόπο, ο οποίος όμως απαιτεί πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια και δεν ωφελεί συνολικά την προσβασιμότητα. Για παράδειγμα,

• οι υπεύθυνοι ανάπτυξης μπορεί να καταβάλλουν μεγαλύτερη προσπάθεια για να αναπληρώσουν κάποια έλλειψη υποστήριξης προσβασιμότητας στα εργαλεία συγγραφής, π.χ. απευθείας συγγραφή μεταγλώσσας αντί μέσω εργαλείου
• οι χρήστες μπορεί να καταβάλλουν μεγαλύτερη προσπάθεια για να αναπληρώσουν κάποια έλλειψη υποστήριξης προσβασιμότητας σε πλοηγούς, προγράμματα αναπαραγωγής πολυμέσων και υποστηρικτικής τεχνολογίας καθώς και έλλειψη προσβασιμότητας περιεχομένου. Για παράδειγμα, χρήση διαφορετικών πλοηγών ή υποστηρικτικών τεχνολογιών για να αντιμετωπιστούν τα διάφορα προβλήματα προσβασιμότητας

Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις οι εναλλακτικές τεχνικές δεν υλοποιούνται και επακόλουθα το αποτέλεσμα εξακολουθεί να μην είναι προσβάσιμο. Επιπλέον, ορισμένες φορές η ελλιπής υποστήριξη της προσβασιμότητας σε ένα συστατικό στοιχείο δεν μπορεί να ξεπεραστεί σε ικανοποιητικό βαθμό από άλλα συστατικά στοιχεία και αναπόφευκτα το αποτέλεσμα είναι η μη προσβασιμότητα στην οποία καθίσταται αδύνατη τη χρήση ενός ιστοχώρου στο σύνολό του αλλά και τν συστατικών του όπως μίας ιστοσελίδας ή άλλου χαρακτηριστικού του Ιστού για ορισμένα άτομα με αναπηρία.

Η Πρωτοβουλία για την Προσβασιμότητα του Ιστού (WAI) της Κοινοπραξίας του Παγκόσμιου Ιστού (W3C) αναπτύσσει οδηγίες για την προσβασιμότητα του Ιστού για τα διάφορα συστατικά στοιχεία:

• Οι Οδηγίες για την Προσβασιμότητα των Εργαλείων Συγγραφής (Authoring Tool Accessibility Guidelines (ATAG)) επιλαμβάνονται του ζητήματος των εργαλείων συγγραφής
• Οι Οδηγίες για την Προσβασιμότητα του Περιεχομένου του Ιστού (Web Content Accessibility Guidelines (WCAG)) αφορούν το περιεχόμενο του Ιστού και χρησιμοποιούνται από υπεύθυνους ανάπτυξης, εργαλεία συγγραφής και εργαλεία αξιολόγησης της προσβασιμότητας
• Οι Οδηγίες για την Προσβασιμότητα των Πρακτόρων Χρήστη (User Agent Accessibility Guidelines (UAAG)) αφορούν τους πλοηγούς Ιστού και τα προγράμματα αναπαραγωγής πολυμέσων, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων στοιχείων των υποστηρικτικών τεχνολογιών

Οι οδηγίες WAI βασίζονται στις θεμελιώδεις τεχνικές προδιαγραφές του Ιστού και αναπτύσσονται σε συντονισμό με:

• τις τεχνικές προδιαγραφές του W3C (W3C technical specifications) (HTML, XML, CSS, SVG, SMIL, κτλ.)

| Περιγραφή της εικόνας (ανοίγει νέο παράθυρο)